Aldi baterako ezintasuna eta osasun mentala

Espainiako Osasun Mentaleko Konfederazioaren arabera, 4 pertsonatik 1ek nahasmendu mental bat du edo jasango du bizitzan zehar, eta, gaur egun, ia erdiek ez dute tratamendurik jasotzen edo jasotzen duten tratamendua ez da egokia. Osasun-sistema publikoak osasun mentalarekin lotutako gaitz guztiak behar bezala artatzeko duen ezintasuna profesional espezialisten faltari zor zaio neurri handi batean; izan ere, Espainian, 100.000 biztanleko 6 psikologo daude eta Europako batez bestekoa, berriz, 100.000 biztanleko 18koa da.

Aldi baterako ezintasuna eta osasun mentala

Pentsio-produktuak eta antzekoak

Urtearen garai honetara iritsita, pertsona asko pentsio-planez gogoratu ohi dira, epe laburrerako zerga-kenkariei begira; beste batzuk, berriz,  gure gizartearen zahartzearen ondorioz erretiro-sistemak duen etorkizun zalantzagarria gogoan izanik.
 
Hedabideek gogoratzen digute, noizean behin, etorkizun zalantzagarriak alternatiba osagarrien plangintza arrazoitu bat eskatzen duela, hau da, etorkizun lasaiagoa eta itxaropentsuagoa nolabait bermatzen duten alternatibak behar dituela.
 

Pentsio-produktuak eta antzekoak

Aldaketak lanaldi partzialen kotizazioan

Pentsioen erreformaren bigarren zatiaren baitan, 2/2023 Errege Lege Dekretuak, martxoaren 16koak, pentsiodunen eskubideak zabaltzeko, genero-arrakala murrizteko eta pentsioen sistema publikoaren jasangarritasun-esparru berria ezartzeko premiazko neurriei buruzkoak, aldaketa bat egiten du 247. eta 248. artikuluetan eta, horren arabera, Gizarte Segurantzari kotizatzeko modua berdina izango da lanaldi partzialeko langileentzat eta lanaldi osoko kontratuak dituztenentzat.

Aldaketak lanaldi partzialen kotizazioan

Autonomoen erretiro-pentsioaren bilakaera

2021eko eta 2022ko pentsioen erreformaren helburu nagusietako bat araubideen arteko batez besteko diru-sarrerak parekatzea zen; izan ere, tradizionalki, LAABean sartzen diren norberaren konturako langileen erretiro-prestazioak Araubide Orokorraren mende dauden besteren konturako langileenak baino nabarmen txikiagoak izan dira.

Autonomoen erretiro-pentsioaren bilakaera

Finantza-merkatuen bilakaera: hirugarren hiruhilekoa 2023

Egoera makroekonomikoak argi-itzalak bizi ditu, azken aldian baldintza monetarioak nabarmen gogortu direlako. Alde batetik, kontsumoari eta enpleguari buruzko zifrek indartsu jarraitzen dute oraindik ere, langabezia-tasak % 6,4 eta % 3,8 baitira eurogunean eta AEBn, hurrenez hurren, minimo historikoetatik gertu. Horrela, bada, Ameriketako eta Espainiako ekonomiak, zeinek kontsumo pribatuarekiko mendekotasun handiagoa dute, % 2,1 eta % 1,8 hazi dira urte batetik bestera, hurrenez hurren, atzeraldi ekonomikoaren mailetatik oso urrun.

Finantza-merkatuen bilakaera: hirugarren hiruhilekoa 2023

Elkartasun-gainkargua Pentsioen Erreforman

Analisten eta zergapekoen arreta gehien erakarri duten neurrietako bat Elkartasun-kotizazio Gehigarriaren ezarpena izan da. Mekanismo honek ekarpen handiagoa egitera behartzen ditu besteren kontura lan egiten duten eta errenta handiagoak dituzten langileak, eta baita horiek kontratatzen dituzten enpresak ere, horren truke inolako kontrapartidarik eman gabe.

Elkartasun-gainkargua Pentsioen Erreforman

Pentsioen Erreforma: gehieneko oinarriak eta pentsioak

Pentsio-sistema publikoaren 2023ko erreformaren neurri nagusietako bat “pentsioen destopea” deritzana da (topea edo goiko muga kentzea). Lehenik eta behin, argitu behar da izen hori okerra dela, zeren eta, izatez, ez pentsioek ez haien kalkulurako erabiltzen diren kotizazio-oinarriek ez diote uzten gehieneko muga izateari; aitzitik, benetan gertatuko dena da erregulazio berri honetan igoera-prozesu definitu bat izango dutela, zenbateko horietarako orain dagoenari gehitzen zaiona, KPIa (Kontsumo Prezioen Indizea) hartzen baitute erreferentziatzat.

Pentsioen Erreforma: gehieneko oinarriak eta pentsioak

Erretiro-pentsioaren kalkulua

Pentsio-sistema publikori buruz azken garaian planteatu diren erreformetan, aldaketaren gako nagusietako bat izan da erretiro-pentsioaren oinarri arautzailea kalkulatzeko aplikatutako denbora.

Erretiro-pentsioaren kalkulua