Pentsio-sistema publikoaren 2023ko erreformaren neurri nagusietako bat “pentsioen destopea” deritzana da (topea edo goiko muga kentzea). Lehenik eta behin, argitu behar da izen hori okerra dela, zeren eta, izatez, ez pentsioek ez haien kalkulurako erabiltzen diren kotizazio-oinarriek ez diote uzten gehieneko muga izateari; aitzitik, benetan gertatuko dena da erregulazio berri honetan igoera-prozesu definitu bat izango dutela, zenbateko horietarako orain dagoenari gehitzen zaiona, KPIa (Kontsumo Prezioen Indizea) hartzen baitute erreferentziatzat.
Neurri hori neurri sozial gisa ager daiteke, nolabait, jasotzen diren pentsioak igo egin daitezkeelako; funtsean, baina, mekanismo makroekonomiko bat da, sistemaren etorkizuneko kaudimena bermatzen lagundu nahi duena, zeren modu asimetrikoan konfiguratu baita (kuoten igoera prestazioen igoera baino handigoa da). Kontua da Gizarte Segurantzako afiliatuen % 6,8 gehieneko kotizaziora iritsi zirela 2021ean, Espainiako Bankuaren Lan Bizitzen Lagin Etengabearen arabera. Horrenbestez, erreforma honen helburuaren barruan 1,3 milioi langile inguru sartzen dira, normalean 500 langiletik gorako enpresek kontratatuak.
Horrenbestez, gehieneko kotizazio-oinarriek pentsioen balio-igoerari lotutako urteko igoera bat izango dute, gehi 1,2 puntuko igoera gehigarria, urtean, 2025 eta 2050 bitartean. 2050etik aurrera, berriz, KPIaren arabera soilik haziko dira.
Gehieneko pentsioak, berriz, 0,115 portzentaje-puntuko igoera erreala izango du urtero, 2025 eta 2050 bitartean; geroago, 2051 eta 2065 bitartean, hazkunde handiagoak izango ditu urtean: 3,2 eta 20 bitartean.
Azken batean, gehieneko oinarrien eta pentsioen igoerak asimetrikoak dira; horregatik, 2050ean, termino errealetan neurtuta, kuotaren igoera % 35 izatera iritsiko da, gutxi gorabehera, eta pentsioen igoera, aldiz, % 3ra soilik iritsiko da.
Horrek guztiak, Espainiako Bankuaren estimazioen arabera, Barne Produktu Gordinaren % 0,1aren adinako igoera ekarriko du Gizarte Segurantzaren diru-bilketan 2030ean, eta 2050ean BPGaren % 0,3ra iritsiko da.
