Bizi-itxaropenak Espainian azken urtetan izan duen hobekuntza da, zalantzarik gabe, gure herrialdearen garapen sozioekonomikoaren froga garbienetako bat. Nolanahi ere, 83 urtetik gorako “bizi-itxaropena" izateak erronka berriak sortzen dizkio gero eta handiagoa den kolektibo bati (9 milioi pentsiodun baino gehiago), bai alor absolutuan eta bai erlatiboan.
“Gehiago bizi, baina hobeto?” esamoldea mende honen hasieran agertu zen, erronka gisa, eta horrek behartu zuen, 2006an, Mendekotasun egoeran dauden pertsonen Autonomia eta Arreta sustatzeko Legea onartzera (aurrerantzean, Mendekotasun Legea), hots, 39/2006 Legea onartzera, helburu honekin: herritarrei baliabide eta zerbitzuen esparru egonkor bat eskaintzea, haien arretarako, eta horrela osatzea Estatuaren eta Gizarte Segurantzaren Sistemaren ekintza babeslea.
Horretarako, Autonomiarako eta Mendekotasunaren Arretarako Sistema sortu zen (aurrerantzean, AMAS), horri begira ezarritako zerbitzu eta baliabideen multzoa kudeatzeko, eta 2007an mendekotasun-asegurua arautu zen.
Nolanahi ere, oso gai kritikoa izan arren, sistema publikoaren garapena (aurrekontu gutxiegi zuzendu zitzaiolako) eta, azken batean, estaldurarako tresna pribatuena ere (pertsonen babesean espezializatutako konpainia gutxi batzuetan dago eskuragarria) ez dira inola ere nahikoak izan herritarrek alor horretan eskatzen dituzten helburuak betetzeko.
Mendekotasunak Espainian duen egoerak, AMASek 2024ko abuztuaren 31n jakinarazi zuen bezala, honako gako hauek ditu:
No obstante, pese a la criticidad de la materia, el desarrollo del sistema público (por infradotación presupuestaria) y, por ende, de los instrumentos privados de cobertura (exclusivamente disponibles en unas pocas compañías especializadas en la protección de personas) ha sido absolutamente insuficiente para la consecución de los objetivos requeridos por la ciudadanía en este ámbito.
El estado de situación de la dependencia en España, según informa el SAAD a 31 de agosto de 2024, presenta las siguientes claves:
Horrenbestez, mendekotasunaren garapen publikzaren maila ziztrinaren eraginez, beharrezkoa da aseguruen merkatuan dauden babes-aukerak identifikatzea eta baloratzea, eta horretarako ezinbestekoa da gai horretan espezializatutako profesional baten lankidetza.
